Je hoort het overal: antioxidanten zijn goed voor je. Maar wat doen ze precies en waarom krijgt olijfolie zoveel lof als het gaat om deze krachtige stoffen? Extra vierge olijfolie staat bekend als één van de rijkste bronnen van antioxidanten in onze voeding. Laten we eens kijken waarom deze gouden olie zo bijzonder is!
Wat zijn antioxidanten eigenlijk?
Stel je voor dat je lichaam een drukke fabriek is waar constant processen plaatsvinden. Bij al deze processen ontstaan afvalstoffen: vrije radicalen. Deze onrustige moleculen hebben een elektroon te weinig en gaan daarom op zoek naar andere cellen om dat electron te 'stelen'. Dit proces heet oxidatie.
Antioxidanten zijn de bodyguards van je lichaam. Ze geven vrijwillig een electron af aan die vrije radicalen, waardoor deze onschadelijk worden. Zo beschermen antioxidanten je cellen tegen schade. Je lichaam maakt zelf al wat antioxidanten aan, maar je kunt ze ook binnen krijgen via voeding.
Waarom heeft je lichaam antioxidanten nodig?
Vrije radicalen klinken misschien heel slecht, maar een beetje is normaal. Ze ontstaan nu eenmaal bij allerlei lichaamsprocessen, zoals ademhaling en spijsvertering. Het probleem ontstaat wanneer er te veel vrije radicalen zijn en te weinig antioxidanten om ze te neutraliseren.
Deze onbalans heet oxidatieve stress. Het kan bijdragen aan vroegtijdige veroudering en verschillende gezondheidsproblemen. Door voldoende antioxidanten binnen te krijgen, help je je lichaam om de balans te herstellen.
Wat maakt olijfolie zo rijk aan antioxidanten?
Het begint al bij de olijf zelf. Deze kleine vruchten zitten boordevol natuurlijke antioxidanten. Het geheim van al die antioxidanten in olijfolie zit in de manier van produceren. Extra vierge olijfolie wordt koud geperst uit verse olijven, zonder hitte of chemicaliën. Deze voorzichtige manier van persen behoudt alle waardevolle stoffen die van nature in de olijven zitten.
De belangrijkste antioxidanten in extra vierge olijfolie zijn:
· Polyfenolen: deze krachtige plantenstoffen geven olijfolie zijn licht bittere smaak en pittige afdronk. Hoe meer polyfenolen, hoe intenser de smaak. Olijfoliefenolen dragen bij tot de bescherming van bloedlipiden tegen oxidatieve schade*.
· Vitamine E: een vetoplosbare vitamine die helpt bij de bescherming van gezonde lichaamscellen*. Eén eetlepel olijfolie bevat al ongeveer 10% van je dagelijkse vitamine E behoefte.
· Hydroxytyrosol en tyrosol: deze specifieke polyfenolen komen vrijwel alleen in olijfolie voor. Ze behoren tot de sterkste antioxidanten die we kennen.
· Oleocanthal: dit polyfenol komt van nature voor in extra vierge olijfolie van de eerste persing. Onderzoek suggereert dat oleocanthal vergelijkbare eigenschappen heeft als bepaalde ontstekingsremmende stoffen, hoewel dit nog verder onderzocht wordt.
· Oleuropeïne: deze stof zit vooral in verse olijven en jonge olijfolie. Het geeft die karakteristieke scherpe smaak.
Hoe herken je olijfolie rijk aan antioxidanten?
Niet alle extra vierge olijfolie bevat evenveel antioxidanten. Een pittige, licht bittere smaak is het belangrijkste teken dat je olijfolie rijk is aan polyfenolen. Als je olijfolie een beetje prikt in je keel en licht bitter smaakt, bevat het waarschijnlijk veel antioxidanten. Milde olijfolie kan lekker zijn, maar heeft meestal minder van deze waardevolle stoffen.
Let ook op een donkere fles of blik: licht breekt antioxidanten af, dus goede producenten bewaren hun olie zo. Een recente oogstdatum is ook belangrijk, want vers is beter. Antioxidanten breken langzaam af, dus olijfolie van de laatste oogst bevat meer dan olie die al jaren oud is.
Andere rijke bronnen van antioxidanten
Olijfolie staat hoog op de lijst van antioxidantrijke voedingsmiddelen, maar er zijn meer opties. Donkere vruchten zoals blauwe bessen, bramen en granaatappels zitten vol antioxidanten, maar deze zijn voornamelijk wateroplosbaar. De antioxidanten in olijfolie zijn vetoplosbaar, wat betekent dat je lichaam ze anders gebruikt en opneemt.
Groene thee bevat catechines, krachtige wateroplosbare antioxidanten. Door deze te combineren met olijfolie krijg je zowel water- als vetoplosbare antioxidanten binnen. Donkere chocolade heeft flavonoïden, maar vaak ook veel suiker. Olijfolie geeft je pure antioxidanten zonder toegevoegde suikers.
Kruiden en specerijen zoals kurkuma, oregano, rozemarijn en tijm zijn ook uitstekende bronnen. Deze kun je makkelijk combineren met olijfolie in je kookstijl voor een dubbele dosis antioxidanten.
De mediterrane connectie
Het is geen toeval dat olijfolie centraal staat in het mediterrane dieet, dat bekend staat om zijn gezondheidsvoordelen. Mensen in mediterrane landen en de Blue Zones gebruiken al eeuwen olijfolie en hebben gemiddeld minder hart- en vaatziekten. Ook je hersenen profiteren van deze gezonde vetten: ze bestaan namelijk voor ongeveer 60% uit vet.
Deze voordelen komen niet alleen door de antioxidanten, maar ook door de gezonde vetzuren in olijfolie. Oliezuur, het hoofdbestanddeel van olijfolie, draagt bij tot de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed*. De combinatie van antioxidanten en gezonde vetten maakt olijfolie tot een uniek voedingsmiddel.
Jouw dagelijkse portie antioxidanten
Voor het gezondheidseffect van olijfoliefenolen heb je dagelijks 20 gram extra vierge olijfolie nodig - dat is ongeveer anderhalve eetlepel. Een Olivious shot bevat precies deze hoeveelheid hoogwaardige extra vierge olijfolie uit Sardinië. Door de zachte, romige smaak wordt het een plezierige gewoonte die moeiteloos in je dag past.
Zo geef je je lichaam elke dag die krachtige antioxidanten waar het om vraagt, zonder gedoe en zonder dat je hoeft na te denken over de juiste hoeveelheid. Want de beste antioxidanten zijn die je daadwerkelijk binnen krijgt.
*Goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA. Bij olijfoliefenolen wordt het gunstige effect verkregen bij een dagelijkse inname van 20 g olijfolie.